Bedlegerig: Wat is het en wat zijn de oorzaken?
Bedlegerigheid betekent dat een persoon langdurig aan bed gebonden is en niet in staat is om zelfstandig in beweging te komen. Dit kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld door een gebroken been of na een heupoperatie, door ziekten zoals hartfalen of kanker, en tijdens de terminale fase van een ziekte. Bedlegerigheid kan tijdelijk zijn, zoals bij herstel van een operatie, of langdurig bij chronische aandoeningen. Wat de oorzaak van bedlegerigheid ook is, langdurig in bed liggen brengt uitdagingen en ook gezondheidsrisico's met zich mee. In dit artikel lees je meer over de gezondheidrisico’s van langdurig liggen, de complicaties die kunnen optreden en welke preventieve maatregelen er zijn.


Risico’s en complicaties bij bedlegerigheid
De kans is groter op ongemakken wanneer je langdurig in dezelfde positie ligt. Denk hierbij aan:
- Decubitus (doorligplekken): Door langdurige druk op bepaalde delen van het lichaam kan de bloedtoevoer worden beperkt. Dat kan leiden tot schade aan huid en weefsels.
- Spieratrofie: Het gebrek aan beweging kan leiden tot spierverlies en verminderde spierkracht.
- Contracturen: Door gebrek aan beweging kunnen gewrichten stijf worden. Hierdoor wordt je minder mobiel.
- Longontsteking: Verminderde mobiliteit kan de longcapaciteit verminderen en verhoogt het risico op longinfecties.
- Urineweginfecties: Langdurig liggen kan het risico op urineweginfecties vergroten doordat de blaas minder goed wordt geleegd.
- Diepe veneuze trombose (DVT): Onvoldoende beweging kan leiden tot de vorming van bloedstolsels in de diepe aderen, meestal in de benen.
Decubitus preventie - Voorkomen van doorligplekken
Een van de grootste risico's bij bedlegerigheid is het ontstaan van decubitus of doorligwonden. Met onderstaande stappenplan kun je voorkomen dat doorligwonden ontstaan en lees je welke hulpmiddelen daarbij kunnen ondersteunen:
1. Regelmatig van houding veranderen
Verander elke 2 uur van lighouding om de druk op drukpunten te verminderen. Dit helpt om het bloed beter te laten stomen en voorkomt dat er langdurige druk op dezelfde plekken ontstaat.
2. Gebruik van ondersteunende hulpmiddelen
- Decubitus matrassen: Deze anti-decubitus matrassen (AD-matrassen) zijn speciaal ontworpen om de druk gelijkmatig over het lichaam te verdelen en de risico's op doorligplekken te verminderen.
- Drukverlagende kussens: Deze AD-kussens kunnen extra ondersteuning bieden en helpen om drukpunten te ontlasten. Ze zijn vooral handig voor het ondersteunen van lichaamsdelen zoals de hielen of schouders.
3. Goede hygiëne en huidverzorging
Houd de huid schoon en droog om irritatie en infecties te voorkomen. Gebruik milde reinigingsmiddelen en vermijd agressieve stoffen die de huid kunnen beschadigen.
4. Voeding en hydratatie
Zorg voor een gezond dieet met genoeg eiwitten (= bouwstenen), vitamines en mineralen om de huid en weefsels sterker te maken. Genoeg water drinken is ook belangrijk voor de gezondheid van de huid.
5. Regelmatige controle en monitoring
Onderzoek de huid dagelijks op tekenen van beginnende decubitus zoals roodheid, zwelling of pijnlijke plekken. Als je er op tijd bij bent, heeft behandeling van doorligplekken vaak positief effect.
6. Bedlegerig en professionele zorg
Indien nodig schakel je professionele hulp in, zoals fysiotherapeuten of verpleegkundigen, om een zorgplan op te stellen dat past bij de behoeften van de patiënt. Voor meer informatie en om de juiste hulpmiddelen te vinden die helpen bij de preventie van decubitus, bekijk je de producten van Medipoint die speciaal zijn ontworpen om de zorg voor bedlegerige patiënten te verbeteren.
Ken jij onze bedcheck al?
Tijdens een bedcheck controleert een slaapexpert of je huidige bed en matras nog genoeg ondersteunen. Je krijgt persoonlijk advies over het juiste matras en de juiste bedbodem die jou het beste ligcomfort geven. Daarnaast adviseert de slaapexpert van Medipoint welke hulpmiddelen er nog meer zijn om doorligplekken te voorkomen en die jouw nachtrust verbeteren. In dit formulier kun je een bedcheck aanvragen. Je wordt teruggebeld om een afspraak in te plannen.